Tiêu cực trong lĩnh vực đất đai luôn là vấn đề gây bức xúc trong dư luận. Mặc dù người tiền nhiệm đã nỗ lực rất nhiều trong việc hạn chế những tiêu cực song dường như kết quả vẫn chưa được như kỳ vọng. Vấn đề này sẽ được ông đặt ra trong nhiệm kỳ của mình như thế nào?

    Tình trạng khiếu kiện về đất đai, sử dụng lãng phí, đầu cơ, tham nhũng trong đất đai vẫn còn nhiều khiến dư luận bức xúc. Đây là lĩnh vực nóng và nhạy cảm nhất nên chúng tôi sẽ đặt nó lên vị trí số một và ưu tiên giải quyết trước trong các nhiệm vụ của ngành.

    Vừa qua, Thủ tướng cũng đã ban hành chỉ thị về kiểm tra, xử lý các vi phạm pháp luật đất đai của các tổ chức sử dụng đất. Chính phủ yêu cầu phải làm rõ trách nhiệm của từng tổ chức, cá nhân và người đứng đầu tổ chức sử dụng đất có vi phạm để xử lý theo quy định.

    Bộ TN&MT cũng đã triển khai các đoàn thanh tra một số tỉnh, thành và đôn đốc các bộ, ngành, địa phương tự kiểm tra, xử lý và báo cáo về Bộ để báo cáo Thủ tướng.

    Trong thời gian tới, Bộ tiếp tục tăng cường công tác thanh tra, kiểm tra việc chấp hành pháp luật đất đai của các địa phương. Về lâu dài cần tiếp tục hoàn thiện các công cụ tài chính như thuế và phí nhằm xử lý tình trạng đầu cơ, ôm đất rồi bỏ hoang. Chúng tôi sẽ kiên quyết hạn chế tối đa những tiêu cực này.

60% các vụ khiếu kiện liên quan đến đất đai (ảnh minh họa)

    Báo cáo của Thanh tra Chính phủ cho thấy, khiếu kiện về đất đai chiếm khoảng 60% tổng số các vụ khiếu nại trong cả nước. Nội dung chủ yếu liên quan đến việc thu hồi đất, bồi thường giải phóng mặt bằng, bố trí tái định cư, lợi ích giữa nhà đầu tư và người dân… Ông nhận định thế nào về con số thống kê này?

    Tôi cho rằng, nguyên nhân chính là do một số địa phương chưa làm tốt việc phát hiện, ngăn chặn, xử lý kịp thời những hành vi vi phạm pháp luật về đất đai. Cùng với đó là chính sách về đất đai thường xuyên thay đổi, cơ chế giải quyết khiếu nại, tố cáo còn phức tạp, thậm chí còn gây phiền hà cho người dân.

    Ngoài ra cũng có nguyên nhân từ việc quy định về giải quyết khiếu nại, tố cáo về đất đai còn chưa thống nhất, nhiều cơ quan nhận đơn, chuyển đơn và giải quyết mà không có điểm dừng…

    Có ý kiến cho rằng, nguyên nhân chính gây nên những tiêu cực trong đất đai hiện nay được bắt nguồn từ chính chất lượng cán bộ và cơ chế xin – cho. Ông nghĩ sao?

    Thực tế thì nó là tổng hợp của nhiều nguyên nhân, trong đó có nguyên nhân từ đội ngũ cán bộ. Sắp tới chúng tôi sẽ yêu cầu cán bộ các sở, ngành, các địa phương phải chấn chỉnh tác phong, tư cách cán bộ. Quan điểm của Bộ là trường hợp nào vi phạm sẽ cương quyết xử lý.

    Trong giai đoạn tới, Bộ sẽ tập trung xây dựng và thực hiện các nhiệm vụ và giải pháp cụ thể với mục xóa bỏ cơ chế “xin - cho”. Đây là một vấn đề lớn, có tính chiến lược, liên quan tới nhiều bên và nhiều yếu tố, cần có sự ủng hộ, đồng thuận của các Bộ, ngành, địa phương nên cần phải có thời gian nhất định để thực hiện các nội dung đề ra.

    Lãng phí đất cũng là vấn đề nổi cộm…?

    Đúng vậy. Do đó, bên cạnh việc quyết tâm xóa bỏ cơ chế xin-cho, chúng tôi cũng sẽ thực hiện các giải pháp đồng bộ khác như: tăng cường tạo quỹ đất sạch của Nhà nước để phục vụ đấu giá quyền sử dụng đất, từ đó tăng nguồn thu cho ngân sách nhà nước; Tạo môi trường thuận lợi, thông thoáng để khuyến khích được các nhà đầu tư trong và ngoài nước yên tâm đầu tư sản xuất, kinh doanh lâu dài tại Việt Nam.

    Một giải pháp nữa mà Bộ Tài nguyên và Môi trường sẽ phải thực hiện là tiếp tục hoàn thiện các công cụ tài chính như thuế và phí. Đây cũng là giải pháp cơ bản để xóa bỏ tình trạng đầu cơ, lãng phí đất đai.

    Xin cảm ơn ông!